2023, ÂŞIK VEYSEL YILI OLARAK KUTLANACAK
...
Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan, yayınladığı genelge ile vefatının 50. yılı münasebetiyle 2023 yılını “Aşık Veysel Yılı” olarak ilân etti. 2023 yılı boyunca yurt içinde ve yurt dışında Aşık Veysel’le ilgili etkinlikler düzenlenecek. Bu sebeple ben de bu yazımda sizlere Aşık Veysel’le ilgili bilgi vermek istedim.
Âşık Veysel, 1894 yılında Sivas’a bağlı Şarkışla ilçesinin Sivrialan Köyü’nde doğdu. Küçük yaşta çiçek hastalığına yakalanarak bir gözünü, daha sonra da bir kaza sonucu diğer gözünü kaybetti. Saz çalmasını öğrendi. Yunus Emre, Pir Sultan, Dadaloğlu, Karacaoğlan ve Emrah gibi ozanlardan, çevresindeki âşıklardan etkilenerek türkü yorumunda ve saz çalmada ustalaştı. Aralarında ilimizdeki Göl Köyü Enstitüsü de olan köy enstitülerinde türkü ve saz dersleri verdi.
Türk halk şiirinin son önemli temsilcisidir. Halk şiiri geleneğinde özgün bir yere sahiptir. Konuları ustalıkla işlemiş, yalın bir Türkçe kullanmıştır. “Yaşama sevinci, hüzün, iyimserlik, umutsuzluk, tabiat, toplum, din” şiirlerinde işlediği temalardandır. “Deyişler, Sazımdan Sesler, Dostlar Beni Hatırlasın.” şiir kitaplarıdır.
1952 yılında İstanbul’da jübilesi yapılan Âşık Veysel’e 1965 yılında TBMM tarafından “Anadilimize ve millî birliğimize yaptığı hizmetlerden dolayı” özel bir kanunla vatani hizmet tertibinden aylık bağlanmıştır.
21 Mart 1973’de vefat eden Âşık Veysel, ileri görüşlü ve çevresine örnek bir insandı. Köyünde bir tane bile meyve ağacı olmayan Veysel, kardeşlerinin yardımıyla ilk meyve bahçesini kurmuş. Köylüler: “Atalarımız bunca yıl böyle bir şey yapmamışlar. Şu kör adam onlardan iyi mi bilecek!” diye alay etmişler. Ama aradan yıllar geçip de Veysel’in diktiği ağaçlar meyve vermeye başlayınca bu sefer köylüler utanmışlar: “O kör değilmiş, meğer kör olan bizmişiz.” diyerek o uzağı gören insandan özür dilemişler. (1)
Âşık Veysel, yaşadığı çevre dolayısıyla toprak dostu bir insandır. Bu sebeple toprağa “sadık yârim” derdi:
“Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yârim kara topraktır
Beyhude dolandım boşa yoruldum
Benim sadık yârim kara topraktır”
Âşık Veysel, Türk olmakla gurur duyardı:
“Muhabbetin canda haslardan hastır
Avutur Veysel’i bir şen piyestir
Türk adı babamdan bana mirastır
Daha bundan başka adı neyleyim”
Âşık Veysel, vatan sevgisini içten duyan bir halk ozanıdır:
“Vatan bizim, ülke bizim, el bizim
Emin ol ki her çalışan kol bizim
Ayyıldızlı bayrak bizim, mal bizim
Söyle Veysel öğünerek, överek”
“Senlik Benlik Nedir Bırak” şiirinde ülke insanlarının birlik, beraberlik içinde hareket etmelerini, ayrılıkta fayda olmadığını savunur:
“Veysel sapma sağa sola
Sen Allah’tan birlik dile
İkilikten gelir belâ
Dava insanlık davası”
Âşık Veysel’in ünlü bir sözü vardır. Saz çalmayı arzuladığı zaman “Biz yedik, içtik amma saz acından ölüyo.” dermiş. Veysel’in sazıyla çalıp söylediği en meşhur şiirlerinden birisi olan “Dostlar Beni Hatırlasın”la yazımı bitiriyor ve büyük ozanı vefatının 50. yıldönümünde rahmetle anıyorum. Dostları O’nu hiç unutmadı ve bundan sonra da unutmayacak. Mekânı cennet olsun…
DOSTLAR BENİ HATIRLASIN
Ben giderim adım kalır
Dostlar beni hatırlasın
Düğün olur bayram olur
Dostlar beni hatırlasın
Can kafeste durmaz uçar
Dünya bir han, konan göçer
Ay dolanır yıllar geçer,
Dostlar beni hatırlasın
Can bedenden ayrılacak
Tütmez baca, yanmaz ocak
Selâm olsun kucak kucak
Dostlar beni hatırlasın
Ne gelsemdi, ne giderdim
Günden güne arttı derdim
Garip kalır yerim yurdum
Dostlar beni hatırlasın
Açar, solar türlü çiçek
Kimler gülmüş, kim gülecek
Murat yalan, ölüm gerçek
Dostlar beni hatırlasın
Gün ikindi akşam olur
Gör ki başa neler gelir
Veysel gider, adı kalır
Dostlar beni hatırlasın
--------------------------------
(1) DOSTLAR BENİ HATIRLASIN / ÂŞIK VEYSEL
İş Bankası Kültür Yayınları / 1970
Hazırlayan: Ümit Yaşar Oğuzcan
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.