YAHYA KEMAL BEYATLI’YI ANIYORUZ

...

Türk Edebiyatı’nın büyük şairi Yahya Kemal Beyatlı, 2 Aralık 1884’de Üsküp’te doğdu. Üsküp ve Selânik idadilerinde okudu. 13 yaşında annesini kaybetti. 1902’de İstanbul’a gönderilen Yahya Kemal, 1903’de Paris’e gitti. Paris’te Meaux Koleji ve Siyasi İlimler Mektebi’nde tahsil gördü. Ünlü tarihçi Albert Sorel’in öğrencisi oldu. Türk tarihini inceledi. Şuurlu bir Türk milliyetçisi olarak 1912’de vatana döndü. Şiirlerine de bu yanını hep yansıttı:

“Sizlersiniz bu anı ışıklarla Türk eden

Eksilmesin şu mutlu şafaklar bu ülkeden!”

Yahya Kemal, İstanbul âşığı bir şairdir. Bu aşkla yazdığı nesir ve şiirler Türk edebiyatının en güzel örnekleridir:

“Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul!

Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer.

Ömrüm oldukça, gönül tahtıma keyfince kurul!

Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer.”

Kökü mazide olan bir âti’nin büyük şairidir. “Eski Şiirin Rüzgârıyla” başlığı altında topladığı şiirleri bu alanda yazılmış klasik şiirlerdir.

Darüşşafaka Mektebi’nde tarih ve edebiyat, İstanbul Darülfünunu’nda Medeniyet Tarihi, Garp Edebiyatı ve Türk Edebiyatı dersleri verdi.

1921’de İleri Gazetesi’nin başyazarı oldu. Etrafına topladığı Darülfünun öğrencileriyle birlikte Millî Mücadele’ye katkı verdi.

1922’de Lozan Konferansı’na heyetine müşavir üye olarak katıldı. 1923’de Urfa milletvekili seçildi. 1926’de Polonya, 1929’da İspanya ve Portekiz orta elçisi olarak görev yaptı. 1934’de Yozgat ve Tekirdağ, 1946’da İstanbul milletvekili seçildi. 1947’de Pakistan Büyükelçiliği’ne atandı. 1949’da emekli oldu. Yurt dışında görevli olduğu sırada yazdığı ve bir kısmı bestelenmiş çok tanınmış şiirleri de vardır:

“Zil, şal ve gül. Bu bahçede raksın bütün hızı…

Şevk akşamında Endülüs üç defa kırmızı

Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir.

İspanya neş’esiyle bu akşam bu zildedir.”

1 Kasım 1958’de İstanbul’da vefat eden Yahya Kemal, çok sevdiği İstanbul’da çok nadir görülen bir kalabalığın iştirakiyle Rumelihisarı yolunda kendi adını taşıyan caddedeki sahil mezarlığına gömüldü.

Yahya Kemal’in şiir ve nesirleri vefatından sonra Yahya Kemal Enstitüsü tarafından 1961-1970 yılları arasında kitap halinde yayımlanmıştır. Bu eserler şunlardır: “Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgârıyla, Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Siyasi Hikâyeler, Siyasi ve Edebi Portreler” (1)

Vefatının 64. yıldönümünde büyük şair Yahya Kemal’i rahmetle anıyor ve yazımı O’nun edebiyatımıza armağan ettiği aşağıdaki en meşhur şiirlerinden biriyle bitiriyorum:

SESSİZ GEMİ

Artık demir almak günü gelmişse zamandan,

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.

Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;

Sallanmaz bu kalkışta ne mendil ne de bir kol.

Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,

Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli.

Biçare gönüller! Ne giden son gemidir bu!

Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu!

Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;

Bilmez ki giden sevgililer dönmiyecekler.

Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden.