Nihan Kıran Tüm Haberleri

Genellikle elektrik kesintileriyle akıllara gelen Enerjisa, orman yangınları alanında gelişimine yaptığı yatırım ve destekle yangınlardan erken haber alma imkanı sağlayan AR-GE projesiyle hayret veriyor. İTÜ Çekirdek’in her yıl desteklediği ve girişimlerin en iyilerinin belirlendiği Big Bang Start-up Challenge etkinliğinde 2021 yılının öne çıkan ilk üç projesi içerisinde yer alan “KOZALAK” adlı proje, Enerjisa Enerji desteğiyle uygulanmaya başladı. İlk olarak Muğla Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde yer alan Bodrum bölgesinde hayata geçirilen sistem on binlerce metrekare büyüklüğünde alanın olası yangınlardan korunması hedefleniyor.

"BU MAKİNELER DA 'YANGIN İHTİMALİ VAR, BURAYA BAKIN' DİYOR"

Enerjisa'nın yatırım yaptığı ve destek verdiği bu AR-GE projesi hakkında konuşan Enerjisa Kurumsal İletişim Müdürü Ogün Hızarcı, " İklim değişikliği ve çevre kirliliği ilk kez bu kadar dünyanın küresel ölçekte ele aldığı en önemli konuların başında geliyor. ARGE çalışmaları kapsamında yapay zeka ile çalışan orman yangınlarını önden bildiren uygulamalar yapıp bunları da ormanlarımıza yerleştirdik. Bununla ilgili pilot illerimizde uyguluyoruz. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde (İTÜ) bir kuluçka merkezi var. Bu kuluçka merkezinde yalıtıcılar başvurularını yapıyor ve farklı sorunlara yönelik çözüm önerileri ortaya koyuyorlar. Bu önerilerin kimi bir ürün oluyor kimi de sistem geliştirici oluyor. Burada da İTÜ'ye başvuran 2 hocamız yapay zeka ile çalışan sistem yapmışlar. Kozalak dediğimiz modem gibi bir makineyi ağaca bağlıyorsunuz. Bu ağaca bağladıktan sonra etrafına da promterlarını koyuyorsunuz. Bunlar hepsi birlikte yapay zeka ile konuşuyor. Örnek veriyorum bir noktada yangın başladı, ısı, karbondioksit artışı gibi etmenleri bu makineler algılıyor. Bunlardan hangisi bunun kokusunu alırsa 'Burada yangın çıkıyor' diyor. 'Burada yangın çıkma ihtimali var sıcaklık 55 derecenin üzerine çıktı buraya bir ekip göndermek lazım' diyor. Bu makine de; 'Orman Bölge Müdürlüğü'ne ekip gönderin, İHA gönderin, buradaki yangını söndürün' diyor. Ya da 'Yangın ihtimali var, buraya bakın' diyor."

"KÖKTEN ÇÖZÜM OLMASA DA ERKEN HABER VERME NOKTASINDA YARDIMCI ETMENLERDEN BİRİ"

Pilot il olarak yangın riskinin yüksek olduğu Muğla ilinde bu sistemi kurduklarını ve 4 ay boyunca kontrol ettiklerini dile getiren Hızarcı;  "Yangın riskinin yüksek olduğu illerimizden olan Muğla'ya kurduk bunu geçtiğimiz sene. Bodrum'un giriş kısmında olan bir yere. Yaklaşık 40 dönümlük bir araziyi kontrol ettik 4 ay boyunca. Ama yangın riskinin azaldığı mevsimler gelince onu kaldırdık. Şimdi o verdiğimiz destek sayesinde , ürünü ilk aldığınızda hızlı üretime geçmediğiniz dünyada maliyeti 5 iken bizim yaptığımız yatırım ve verdiğimiz destek sayesinde bunun şimdi üretimi yapılıyor. Maliyeti verdiğimiz destekle 1,5-2'ye düşecek ve artırma imkanı olacak. Orman Bölge Müdürlüklerinin bununla ilgili çok fazla teknolojik yatırımı var. Kuryeler ve İHA'lar aracılığıyla kontrol ediyor. Bu sorunu kökünden çözecek bir şey değil ama erken uyarı sistemi yardımcı etmenlerden bir tanesi. "