Bilim insanları, Y eşey kromozomunun haritalandırılmasını tamamladı
Bilim insanları, erkekleri dişilerden ayıran Y kromozomunun tam haritasını çıkarmayı başardı....
Daily Mail'in haberine göre, ABD'deki Ulusal İnsan Genom
Araştırma Enstitüsü adına Telomere-to-Telomere (T2T) Konsorsiyumu'ndan
araştırmacılar, sağlıklı bir bireyde bulunan 23 çift kromozomdan sadece
erkeklerde bulunan Y eşey kromozomunun haritalandırmasını tamamladı.
Bu kapsamda, 2003'te Y kromozomunun yüzde 50'sini
haritalandıran bilim insanları, 30 milyon yeni baz çiftini işaretleyerek toplam
62 milyon DNA baz çiftinin tamamını haritaladı ve protein yapımından sorumlu
41yeni gen keşfetti.
DNA dizilim teknolojileri ve dizilim birleştirme yöntemleri
kullanarak haritalanması tamamlanan Y kromozomunun, yukarıdan aşağı ve aşağıdan
yukarı aynı okunma (palindrom) özelliği ile diğer kromozomlardan farklı olduğu
kaydedildi.
Araştırmacılardan Kateryna Makova, "Y kromozomu açık
ara farkla dizmesi ve birleştirmesi en güç insan kromozomudur. Tüm dizilimin
deşifre edilmesi bilimsel bir mihenk taşı. Ekibim 20 yılı aşkın süredir Y
kromozomu üzerinde çalışıyor ve tüm dizilimi bu kadar kısa sürede elde
edeceğimizi düşünmemiştim." ifadesini kullandı.
Araştırmacı Adam Phillippy de "Tekrarların muntazam
düzeni en büyük sürprizdi. Eksik olan dizilimi neyin oluşturduğunu bilmiyorduk.
Daha kaotik olabilirdi ancak kromozomların neredeyse yarısı uydu DNA olarak
bilinen iki belirli dizilim bloğunun karma tekrarından meydana geliyordu."
bilgisini paylaştı.
Ulusal İnsan Genom Araştırma Enstitüsü, hemofili, kronik
granülomatoz ve Duchenne Musküler Distrofi (DMD) gibi hastalıklarla bağlantısı
sebebiyle öncelik verilen X eşey kromozomunun haritalandırılmasını 2020 yılında
tamamlamıştı.
Önceki araştırmalarda, erkeklerin yaşlandıkça genetik
materyallerinin bir kısmını ya da tamamını kaybettiğine işaret etse de bilim
insanları bu olayın neden sonuç örüntüsünü tespit edememişti.
Henüz erken aşamalardaki keşfin, erkeklerde görülen bazı
kanser türleri ve kısırlık gibi hastalıkların gen tedavisi ile çözümüne imkan
verebileceği belirtildi.
Araştırmanın sonuçları "Nature" dergisinde
yayımlandı.
Kaynak: NTV
HABERE YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.