
Çocukların sağlığında en çok babalar etkili
Babalar, çocuklarının sağlığını nasıl etkiledikleri konusundaki araştırmalarda bazen göz ardı edilir. Ancak Nashville, Tennessee'deki Vanderbilt Üniversitesi Hemşirelik Okulu'nda yardımcı doçent olan James Muchira, en başından beri babaların çocuklarının sağlığını önemli şekillerde şekillendirdiğini söyledi....
Kalp hastalığı risklerinin nesiller boyunca nasıl
aktarıldığını inceleyen Muchira, "Babalar, sağlıklı davranışların
modellenmesinde büyük rol oynayacaklarını bilmeliler" dedi.
Boston'daki Harvard Tıp Okulu'nda pediatri yardımcı doçenti
olan çocuk doktoru Dr. Michael Yogman, bir babanın etkisinin benzersiz
olduğunu, bir annenin rolünü tamamladığını ancak gereksiz olmadığını söyledi.
Yogman, babaların rolleri üzerine 2016 Amerikan Pediatri
Akademisi raporunun başyazarıydı. Yogman'a göre anneler hala çocuk bakımının
çoğunu halletse de, babalar her zamankinden daha fazla ilgili ve çocuklarının
nasıl yemek yedikleri, egzersiz yaptıkları ve oynadıkları üzerinde büyük
etkileri var.
Yogman ve Muchira, babaların çocuklarının sağlığını nasıl
şekillendirdiği hakkında şunları söyledi:
BİYOLOJİNİN ÖTESİNE GEÇİYOR
Yogman, babaları tartışırken, "hepsi biyolojik baba
olmayan, oldukça çeşitli erkek bakıcılardan bahsediyoruz" dedi.
Evlat edinen babalar, üvey babalar ve ikamet etmeyen
babaların hepsi sayılır. İki kızı ve iki torunu olan Yoğman, "Dedeleri de
ihmal etmemeliyiz" dedi.
Muchira, çocukların ebeveynlerinden davranışları alma
şeklinin karmaşık olduğunu söyledi. Ancak genel olarak, kardiyovasküler
hastalık dahil olmak üzere kronik hastalık riskinin çoğu genetik değildir.
Riskin büyük bir kısmı, bir çocuğun nerede büyüdüğü ve ne yediği gibi
faktörlerin yanı sıra eğitim ve diğer sosyoekonomik faktörlerden kaynaklanır.
Muchira, "Bütün bunlar bir araya geldiğinde,
kardiyovasküler hastalık üzerinde sadece kalıtımdan daha yüksek bir etkiye
sahip olacaktır." dedi.
Anne adayları, doğumdan önce, vücudu gelişmekte olan çocuğu
desteklerken baskın bir etkiye sahiptir. Ancak Yogman, babalar ne kadar erken
dahil olursa, hamilelik sonucunun o kadar iyi olduğunu söyledi.
2021'de birlikte yazdığı bir rapor, bir babanın hamilelik
sırasındaki katılımını daha yüksek doğum öncesi bakım olasılığı ve annenin daha
az sigara içmesi ile ilişkilendiren araştırmalara atıfta bulundu.
Bir babanın bebeklerle oyun tarzı bir anneninkinden farklı olabilir.
Babalar daha fazla vurma oyunları yapabilir ve bacakları daha fazla bisiklete
binebilir ve muhtemelen bebeklerini daha fazla havaya fırlatırlar.
Araştırmalar, çocuklar 18 ila 24 aylıkken, babaların daha fazla itiş kakış
oyunu oynadığını ve bunun çocukların daha bağımsız olmasına, daha iyi duygusal
kontrol geliştirmesine ve davranış sorunlarını azaltmasına yardımcı
olabileceğini söylüyor.
ROL MODEL OLMAK ÖNEMLİ
Yogman, bir baba fitness ile ilgili sağlıklı davranışlarda
bulunduğunda, hatta yemek masasında telefondan uzak durduğunda, modelin aileye
nüfuz edebileceğini söyleyerek "Bu yaşam tarzı sorunlarının çoğu, sağlık
için gerçekten çok önemlidir." dedi.
Muchira'nın araştırması, ebeveynlerin yaşam tarzlarının bir
ömür boyunca kolesterol, kan basıncı, kan şekeri, sigara ve vücut kitle indeksi
gibi kardiyovasküler sağlık risk faktörlerini nasıl etkileyebileceğini
inceledi. Annelerin hamilelik dönemindeki etkisinden dolayı yıllar geçtikçe
babalara göre daha güçlü bir etkiye sahip olduklarını söyledi. Ancak araştırma,
bir babanın kardiyovasküler sağlığı ne kadar iyiyse, çocukları için kalp
hastalığı ve felç riskinin o kadar düşük olduğunu gösteriyor.
Muchira, bir ebeveynin yaptıkları ile çocuklarının sağlığı
arasındaki bağlantıların hemen belli olmadığını söyledi. Ancak arterlerin
sertleşmesi gibi sorunlar doğumdan önce bile başlayabilir ve çalışmasında, bir
ebeveynin yaşam tarzının yavrularının sağlığı ile 50 yıldan daha uzun bir süre
sonra ilişkili olduğunu göstermiştir.
Muchira, ebeveynlerin, sağlıklı ve sağlıksız davranışları
nasıl modelledikleri nedeniyle bu uzun süreli etkiye sahip olduklarını söyledi.
Bir baba çocuğu yürüyüşe çıkarırsa, o çocuk yürüyüşlerden zevk almayı
öğrenebilir. Bir baba sağlıklı beslenmeyi teşvik ederse, bir çocuk da bundan
öğrenebilir. Araştırmalar, aktif olan babaların çocuklarının kendilerinin de
aktif olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermiştir.
4 yaşında bir kız çocuğu ve 8 aylık bir erkek çocuk babası
olan Muchira, kendi modelleme ve yönlendirmesinin çocuklarını her zaman
göremediği şekillerde etkilediğinin farkındadır ve büyüdükleri zamanlar
olacağını bilir. Onun tavsiyesini görmezden gelebilecekleri zaman kadar. Ancak,
ebeveynlerinin onlara şekerli yiyeceklerden kaçınmayı öğrettiği zamanı canlı
bir şekilde hatırlayan ve bugün seçim yaparken hala bu dersi düşünen eski bir
arkadaşını düşünüyor.
Muchira, bir çocuk veya gencin her zaman iyi
bilgilendirilmiş bir yetişkin gibi yemek yemeyebileceğini söyledi. "Ama
mesele şu ki, biliyorlar. Ve bir kez bildiklerinde, bilmeyen birinden çok
farklı."
Ancak Muchira, bazı şeylerin babanın kontrolünde olmadığını
vurguladı. Ailenin yiyecek alacak parası yoksa bir baba sağlıklı beslenmeyi
modelleyemez ve yapacak güvenli bir yer yoksa çocukları yürüyüşe çıkaramaz.
BABALAR TOKSİK STRESE KARŞI TAMPON GÖREVİ GÖREBİLİR
Çocukluk sıkıntıları ve uzun süreli stres, birden fazla
sağlık ve psikolojik soruna yol açabilir. Yogman, ancak destekleyici, güvene
dayalı bir ilişkinin bile ona karşı tampon görevi görmek için uzun bir yol kat
edebileceğini söyledi. Araştırmacılar, örneğin, bir anne doğum sonrası
depresyon geçirdiğinde, sağlıklı bir babanın katılımının "çocuk için son
derece uyumlu ve koruyucu olabileceğini" göstermiştir.
Düşük gelirli Hispanik göçmen aileler arasında yapılan diğer
araştırmalar, bir baba bir bebeğin bakımıyla uğraştığında, çocuğun daha sonra
stresle ilgili hormon düzeylerinin daha düşük olduğunu ve 8 veya 9 yaşındakiler
olarak hafıza testlerinde daha iyi performans gösterdiğini gösterdi.
Muchira, babaların çocukların egzersiz yaparak veya sadece
birlikte vakit geçirerek streslerini yönetmelerine yardımcı olabileceğini
söyledi. "Bu tür alışkanlıklar, çocuklara hastalık riskinin bulaşma
mekanizmalarından bazılarını azaltacak olan vücuttaki sağlıklı kimyasalları
serbest bırakır" dedi.
BİR BABANIN YAPMASI GEREKENLER
Muchira, bir çocuğa ne yapacağını söylemek yeterli değil
diyerek şu açıklamalarda bulunuyor, "Yaptıkları şeyi neden yaptıklarını da
bilmeleri gerekiyor. Eğer ebeveynler çocukların haberi olmadan bir şeyler
yapıyorsa, o zaman çocuklar bunu yapmanın amacını anlamayacaktır."
Bu, bir babanın kendi kalp sayılarını (VKİ, kan basıncı ve
kolesterol) ve diğer risk faktörlerini anlaması gerektiği anlamına gelir.
Muchira, "Babanın bunları çocuklara iletebilmesi için bunları bilmesi
gerekecek" dedi.
Yogman, babaların da tüm aileyi etkileyebilecek doğum
sonrası depresyondan muzdarip olabileceklerinin farkında olmaları gerektiğini
söyledi. Çocuklarının pediatri ziyaretlerinde aktif katılımcılar olmalıdırlar.
(AAP raporu, geleneksel olarak annelerle iletişimi vurgulayan çocuk
doktorlarının babalara karşı daha sıcak davranmaları gerektiğini söylüyor.)
BABALAR, HER ZAMAN EN İYİSİNİ BİLMESE DE SORUN DEĞİL
Yogman, "Mükemmel ebeveynlik diye bir şey yoktur"
dedi. "Hepimiz her türlü zayıflık ve ihlalden suçluyuz."
Suçluluk ve imkansız standartların kimseye faydası yok,
dedi. Ama bir babanın amacının elinden geleni yapmak olduğunu söyledi.
"Çocuklarınızın sizden daha iyisini yapmasını istiyorsunuz."
Muchira, bir çocuğun kalp hastalığına yakalanmasını
önlemenin mümkün olmayabileceğini söyledi. Ancak sağlıklı değerleri aşılamak,
onsuz yaşadıkları süreyi uzatabilir. "Hayattan daha uzun süre zevk
alabilmelerini istiyoruz."
Kaynak: HABERTÜRK
HABERE YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.