Türk havacılık tarihinin unutulmaz isimlerinden Vecihi Hürkuş, 6 Ocak 1896’da dünyaya geldi. Babası gümrük müfettişi Faham Bey, annesi Zeliha Hiyir Hanım’dı. Tophane Sanat Okulundaki eğitiminin ardından Balkan Savaşı’na gönüllü olarak katıldı. I. Dünya Savaşı’na da katılan Hürkuş, uçakların teknik bakımıyla görevlendirildi. Savaş sırasında Bağdat Cephesi’nde görev yaptı. Ardından Yeşilköy Tayyare Mektebi’ne yazılarak pilot oldu.
DÜŞMAN UÇAĞINI DÜŞÜREN İLK TÜRK PİLOT
Eğitimini
tamamladıktan sonra bu kez Kafkas Cephesi’ne gönderildi. Bu savaşta bir Rus
uçağını düşürdü. Böylece tarihe “Düşman uçağını düşüren ilk Türk pilot” olarak
geçti. Bir uçuşu sırasında yaralanarak yere indiği sırada Ruslar tarafından
esir alındı. Ancak tutsak olduğu adadan yüzerek Bakü’ye kaçmayı başardı.
Vecihi Hürkuş gönüllü olarak Kurtuluş Savaşı’na katıldı.
Savaş sırasında bu kez bir Yunan uçağını düşürdü. Türkiye Büyük Millet Meclisi
tarafından kendisine İstiklal Madalyası ve 3 ayrı takdirname verildi. Savaştan
sonra uçak yapmaya karar vererek kolları sıvadı. Bunun için 1923’te
Yunanlılardan ganimet olarak ele geçirilen motorları kullandı.
İlk Türk yapımı uçak olan “Vecihi K-VI” 28 Ocak 1925 günü
gökyüzüne havalandı. Ne var ki uçuş için izin almadığı gerekçesiyle
cezalandırıldı. Bu olay sonrası askeri havacılıktan ayrıldı ve sivil havacılığa
yöneldi. 1930’da Kadıköy’de kiraladığı keresteci dükkanında, üç ay içinde ikinci
uçağını inşa etti. Bu ilk Türk sivil uçağının adı ise Vecihi K-14’tü.
SİVİL TAYYARE
MEKTEBİ’Nİ KURDU
Vecihi Hürkuş, aynı zamanda yeni pilotlar yetiştirmeyi
kendine amaç edindi. Bu amacını 1932’de Sivil Tayyare Mektebi’ni kurarak
gerçekleştirdi. Türkiye’nin ilk kadın pilotu Bedriye Gökmen dahil 12 pilot bu
okulda yetişti. Ancak maddi zorluklar nedeniyle bu okulu kapatmak zorunda
kaldı. Vecihi Hürkuş, 1936 yılında Atatürk’ün isteğiyle Türk Hava Kurumunda
eğitim vermeye başladı.
Hürkuş, ilklerle dolu yaşamına 1954 yılında bir ilki daha
ekledi. İlk sivil havayolu şirketi Hürkuş Havayolları’nı kurdu. Bürokratik
engeller nedeniyle şirketin ömrü uzun olmadı. Yaşamını havacılığa adayan Vecihi
Hürkuş, 16 Temmuz 1969’da hayata gözlerini yumdu. (Haber Merkezi)