Ülkemizde yurtdışından temin edilen yüksek teknolojiye sahip
ürünlere yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesini ve
böylelikle yerli üretimini gerçekleştirilerek ülke ekonomisine kazandırmayı
kendine amaç edinen FPROTEC şirketi, ‘Teleskopik Kanada Sahip Dikey İniş-Kalkış
Yapabilen İnsansız Hava Aracı’ (İHA) üretti. İHA’nın, düz uçuş için gerekli yer
testlerine devam edilirken, birden fazla dikey iniş-kalkış operasyonu
gerçekleştirildi.
FPROTEC Firma Kurucusu ve Kastamonu Üniversitesi Sivil
Havacılık Yüksekokulu Uçak Bakım ve Onarım Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Öztürk
Özdemir Kanat, Teleskopik Kanada Sahip Dikey İniş-Kalkış Yapabilen İnsansız
Hava Aracı hakkında basın açıklaması gerçekleştirdi.
KANAT: “HAVA
ARACIMIZI ÖZGÜN OLARAK TASARLAMAYA ÇALIŞTIK”
Öztürk Özdemir Kanat, geliştirdikleri İnsansız Hava Aracı
hakkında gelişim sürecinden bahsederken iki senedir devam eden bir süreç
olduğunu vurgulayarak; “Akademik
kariyerin, teoride öğrenilen bilgilerin pratiğe dökülmesi gerektiği amacını güderek
devam ettik her zaman. Bu amaçla da lisansta öğrendiğimiz bilgileri sektörde
biraz tecrübe ettik, onların üzerine koyarak da ekibimiz ve hocalarımızla
birlikte, hep hayalimizde yer alan bir şey üretme noktasında, bu işe başlamış
bulunuyoruz. İki senedir bu süreci devam ettiriyoruz, Temmuz-Ağustos itibariyle
bu süreci tamamlayacağız. Benim kendi hayalim üretmek üzerine ve teoriyi
pratiğe dönüştürmekti. Buradaki projemizde özgün olarak tasarlamaya
çalıştığımız hava aracımızla beraber, bunu başardığımıza inanıyoruz. Hayal
ettik ve imkanlarımız doğrultusunda yapmaya çalıştık. 2020 Ocak ayında
projemizi Kosgeb’e sunduk akabinde süreç devam etti, İl Müdürümüzün onayıyla
bizde Kastamonu Teknokent’e şirketimizi kurduk. Projeyi ekibimizle beraber bu
noktaya kadar getirdik. Belirlenen takvimin önünde ilerledik, ürünümüzü
düşündüğümüzden daha iyisini yaptık fakat bütçe konusunda planlamayı
başardığımız söylenemez, küresel pandemi ile beraber, alacağımız bazı parçaları
da yut dışından yabancı para birimi ile alınacak olması, bizi bu noktada kısmen
başarısız kılabilir fakat ürün olarak hedefimize çok yaklaşmış durumdayız” diye
konuştu.
“4 MOTORLA DİKEY İNİŞ
KALKIŞINI AYNI ZAMANDA YAPABİLİYOR”
Uçağın kanadının bir ucundan diğer ucuna uzama kısalma
yaptığını dile getiren Kanat; “Kanat mekanizması, ulusal patent başvurusu
yapılmış ve değerlendirme süreci 1-1 buçuk yıldır devam ediyor. Simetrik olarak
uçağın kanadının bir ucundan diğer ucuna değişme imkanı sunuyor, hem de
asimetrik olarak uzama kısalma. İkisininde farklı artıları söz konusu
birincisi, simetrik uzama yaptığımızda hava aracının kritik değerlerinden olan
maksimum ve minimum hızlarında bizlere esneklikler sunuyor. Mesela tamamen
kapattığımızda maksimum çıkabileceğimiz yüksek hız artmış oluyor. İkinci
ayrıştığımız nokta ise motorlar, dik İHA olarak ifade edilen bir hava aracı bu.
Buradaki nokta şudur, bunların piste ihtiyaç duymadan olduğu yerden kalkması. 4
motorla dikey iniş kalkış operasyonunu aynı zamanda yapabiliyor. İlerleyen
süreçte, ön motorların öne doğru rötor değiştirmesi ile beraber düz uçuşuna
geçecektir. Düz uçuşa geçtikten sonra ön motorları tekrar şekil değiştirmesi
sonucu dikey olarak olduğu yere inişini gerçekleştirebilecektir. Harici olarak,
ön motorlar arka motorlardan daha kuvvetlidir, burada asimetrik bir yerleşim
yapmak istedik. Bundaki amaç bize daha fazla hız enekliği sağlaması. Umarız
devam eden bu testleri de başarıya ulaştırırız, bu asimetrik yerleşimli motora
sahip diğerlerinden ayrışan, kanat mekanizması diğerlerinden ayrışan özgün olarak
programlanan, tasarlanan ve üretilen hava aracımız, bahsettiğimiz
operasyonların çoğunu başarıyla tamamlamış ve sonuçlanmış olarak, ülkemize,
şehrimize, üniversitemize lanse edebiliriz diye ümit ediyoruz. Bundan sonraki
hedefimiz savunma sanayi de ki ülkemizin ileri gelen kuruluşlarına biz bu
bilgilendirmeleri yapma ihtiyacı hissettik. Onlar tarafından da uygun
görülürse, ülkenin çıkarları doğrultusunda kullanılması. Bu tür kritik hava
araçlarının entegre edilebilmesine vesile olabilirsek, bu bizim için ayrı bir
gurur kaynağı olacaktır” dedi.
“TURKUAZ ER41”
Öztürk Özdemir Kanat, isim konusunda üzerinde ortak bir çalışma yaptıklarını ve anlamlı olduğunu belirtirken; “İsim olarak, Turkuaz ER41 düşünüldü, şahsi fikrimin yanı sıra, arkadaşlarımızın ve hocalarımızın görüşleri ile beraber düşünüldü. Turkuaz rengi, Türk rengi olduğu için tercih edildi. ER41 ise er kısmı erenden gelmektedir, 41 ise Ferhat Gedik Komutanın üzerindeki kurşun adedi olarak, unutulmasın diye verilen bir isim. Bu tür hava araçlarının kullanım alanları artık, insansız sistemlere döndüğü için, gelecekte çok çeşitliliği göreceğiz. Bunlardan bir tanesi sınır güvenliği olacak, acil durumlarda AFAD tarafından kullanılabilir. Balıkçılık ve orman yangınları ile faaliyetleri olacak yani tamamen, otonom insansız bir sisteme doğru Dünya gitmekte. Bizde burada ülkemiz bir ivme yakalamışken bir katkıda bulunabilirsek artı olacaktır” ifadelerini kullandı.