Raporda, Tıbbi ve Aromatik Bitki
Yetiştiriciliği ile Orman Bitkisi Fidanlığı kurmak için müracaatların her ay
yapılabildiğine vurgu yapılarak, bu ürünlerin yetiştiriciliğinin Kastamonu ve
ülke ekonomisine olumlu katkı sağlayacağı kaydedildi. Raporda; “Yüksek karlılık
oranlarına sahip olan ve devletimizce üretimi desteklenen tıbbi ve aromatik bitki
üretiminin teşvik edilmesi, bu konuda bölge çiftçilerinin bilgilendirilmesi, pazar
alanlarının oluşturulması ayrıca bu üretimin sağlık turizmi ile de birleştirilerek
alanın genişletilmesi bölge ve çiftçilerimizin gelirinin artması açısından son
derece önem arz etmektedir” ifadelerine yer verildi.
İGM Üyesi Mehmet Arif Özdemir Başkanlığı’nda Çevre ve Sağlık Komisyonu, rapor için, Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Hakkı Çılgınoğlu, Kastamonu Orman Bölge Müdürü Fahri Sönmezoğlu, Müdür Yardımcısı İsmail Çetin ve Orman Bölge Müdürlüğü personeli ziyaret edilerek, görüşmeler gerçekleştirildi.
“TIBBİ VE
AROMATİK BİTKİLERİN KULLANIMI HER GEÇEN GÜN HIZLA ARTIYOR”
Komisyon raporunda, sentetik ve kimyasal
içerikli ilaçların yan etkilerinin ortaya çıkışının tıbbi bitki kullanımını
artırdığı belirtilerek; “Tıbbi bitkiler, hastalıklardan korunma ve tedavi
amaçlı kullanılan bitki ve kısımlarıdır. Herhangi bir bitki doğrudan ilaç
sanayinde tüketiliyorsa ilaç bitkisi; koku ve tat maddeleri sanayisinde
kullanılıyorsa aromatik bitki; buna karşılık hem ilaç hem de ilgili diğer
sanayi kollarında tüketiliyorsa tıbbi ve aromatik bitki olarak kabul edilmektedir.
Dünyada ve ülkemizde tıbbi ve aromatik bitkilerin başta ilaç sanayi olmak üzere
kozmetik, gıda, yem sanayinde her geçen gün kullanılan çeşit ve miktar hızla
artmaktadır. Tıbbi ve aromatik bitkiler bu sektörlerde ham bitki veya bitkisel
ekstre, uçucu yağ ve sabit yağ olmak üzere farklı şekillerde kullanılmaktadır.”
“POTANSİYELİMİZİ
KULLANMALIYIZ”
Raporda Türkiye’nin tıbbi ve aromatik
bitkiler yönünden önemli bir potansiyele sahip olduğu ancak yeterince bu
potansiyelin değerlendirilmediği vurgulanarak, devamında şu ifadelere yer
verildi; “Türkiye’de tıbbi ve aromatik bitkilerden daha etkin yararlanılmasını
sağlamak ve ekonomik getirisini arttırmak gerekmektedir. Türkiye'de tıbbi ve
aromatik bitkilerin yetiştirilmesi, araştırılması ve işlenmesi konularına son
yıllarda önem verilmekte ve devlet tarafından desteklenmektedir. Sağlık
Bakanlığı bünyesinde ‘Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp’tan sorumlu bir bölüm
kurulmuştur. Türkiye'de geleneksel, tamamlayıcı ve alternatif tıp
uygulamalarına belirli kurallar içerisinde izin verilmiştir. Son yıllarda tıbbi
ve aromatik bitkiler tarımı, yetiştirilen bitki tür çeşitliliği ve üretim
alanındaki artışlar yanı sıra yayılma hızı ile de büyüyen bir üretim dalı
haline gelmiştir. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 70’i tedavi ve korunma amacına
yönelik olarak bu bitkileri tüketmektedirler.”
“TIBBİ VE
AROMATİK BİTKİLERİN ÜRETİMİ VE BÖLGE EKONOMİSİNE KATKILARI BİR AN ÖNCE
SAĞLANMALI”
Raporun devamında tıbbi bitkilerle ilgili
istatistiklerin 2000 yılından itibaren kayıt altına alınmaya başlandığı ifade
edilerek; “Türkiye’de tıbbi ve aromatik bitki ekim alanı ve üretiminde
2000-2020 döneminde önemli artışlar gerçekleşmiştir. 7 bin ton olan kimyon
üretimi yüzde 102 artarak 14 bin tona, 5 bin ton olan nane üretimi de yüzde 369
artarak 23 bin tonu aşmıştır. 2000 yılında 12 bin ton olan haşhaş üretimi yüzde
78 artarak 2020 yılında 21 bin tona yükselmiştir. Verilerden de görüleceği
üzere tıbbi ve aromatik bitkilerin önemi ve bölge ekonomilerine olan katkıları
her geçen gün artmaktadır. Tarım bakanlığımız 2023 yılında odun dışı orman
ürünleri ihracatını 2 milyar dolar olarak belirlemiştir. Bu sonuçlardan
hareketle ilimizde tıbbi ve aromatik bitkilerin üretim ve bölge ekonomisine
katkılarının bir an önce sağlanabilmesi elzem bir hal almıştır” ifadelerine yer
verildi.
BÜYÜK KAR
ORANINA SAHİP OLAN ÜRÜNLERİN ÜRETİMİN TEŞVİK EDİLMESİ ÖNEMLİ
Kastamonu’nun coğrafi koşulları ve iklim özellikleri
dikkate alındığında; tıbbi nane, papatya, defne, kuşburnu, kantaron, lavanta,
ısırgan otu, kekik, salep, haşhaş, gül, deve dikeni gibi pek çok tıbbi ve
aromatik bitki yetiştirildiği belirtilerek; “Fitoterapi ve Aromaterapi
alanlarında sıklıkla kullanılan bu ürünlerin ekimi yaygınlaştırılabilirse elde
edilecek gelirden hem bölge insanı kalkınmış hem de ilimizdeki fazlasıyla boş
durumda olan atıl bırakılan araziler değerlendirilmiş olur. Bu ürünlerin
yetiştirilmesinde karlılık oranlarına örnekler vermek gerekirse 10 dönümlük bir
arazide kekik üretiminin maliyeti 11 bin lirayken satıştan elde edilen kar
yaklaşık 18 bin lira olmaktadır. Yine 10 dönüm tıbbi nane üretiminin çiftçiye
olan maliyeti 17 bin lira iken satış sonrası elde edilen net kar 27 bin 442
liradır. Böyle yüksek karlılık oranlarına sahip olan ve devletimizce üretimi
desteklenen tıbbi ve aromatik bitki üretiminin teşvik edilmesi bu konuda bölge
çiftçilerinin bilgilendirilmesi, Pazar alanlarının oluşturulması ayrıca bu
üretimin sağlık turizmi ile de birleştirilerek alanın genişletilmesi bölge ve
çiftçilerimizin gelirinin artması açısından son derece önem arz etmektedir”
denildi.
“ORMAN BÖLGE
MÜDÜRLÜĞÜ’NDE TIBBİ VE AROMATİK BİTKİ BAHÇELERİ TESİS EDİLDİ”
Son yıllarda doğal tedavi yöntemlerine
ağırlık verildiği ifade edilen raporun devamında; “Bugün kullanılan tıbbi
bitkilerin tahmini olarak yüzde 70’inin doğadan toplandığı, yüzde 30’unun ise
kültürünün yapıldığı tahmin edilmektedir. Mahalli halkın gelir seviyesini
artırılmasına katkıda bulunmak maksadıyla 2019 yılından bu yana Defne, Hünnap,
Kızılcık, Adaçayı, Ekinezya vb. türlerle Tıbbi ve Aromatik Bitki bahçeleri
tesis edilmektedir. Bölge Müdürlüğü’müzde de 2020 ve 2021 yıllarında Tıbbi ve
Aromatik Bitki bahçeleri tesis edilmiştir” denildi.
“TIBBİ VE
AROMATİK BİTKİ YETİŞTİRMEK İSTEYENLER BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ2NE BAŞVURUDA BULUNABİLİR”
Raporda ayrıca 2021 yılında Resmi Gazetede
yayınlanarak yönetmeliğe giren ‘Orman Kanununun 18’inci Maddesinin Uygulaması
Hakkında Yönetmeliğinden de bahsedilerek, yönetmelikle ilgili şu ifadelere yer
verildi; “Bu yönetmelikle, bozuk orman alanlarında, Orman Bitkisi Fidanlıkları kurulmasına,
mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen
odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis
kurulmasına izin verilebileceği hükme bağlanmıştır. Bu kapsamda Tıbbi ve
Aromatik Bitki yetiştirmek isteyenler, Orman Bölge Müdürlüğü’ne başvuruda
bulunabilecek. Orman Bitkisi Fidanlığı Kuruluşu ile Mantar Ve Tıbbi Aromatik
Bitki Yetiştiriciliği talepleri için müracaatlar, her ayın ilk günü ayın 15’ine
kadar e-Devlet üzerinden alınacak. Alınan müracaatlar, aynı ayın 16’ncı
gününden başlayarak ayın bitim tarihine kadar ilgili Orman İşletme Müdürlüğünce
yönetmeliğin 7’nci maddesine göre değerlendirilerek ilk müracaatçı tespiti
yapılacaktır.”
2022 BAŞVURU
BEDELİ 600 TL
Raporda, Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği ile Orman Bitkisi Fidanlığı kurmak için yapılacak başvuru bedeli de belirtilerek şu ifadelere yer verildi; “Orman bitkisi fidanlığı kuruluşu ile mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği izni için 2022 yılı başvuru bedeli 600 TL olarak belirlenmiştir. Aynı kişi tarafından farklı sahalara yapılacak her başvuru için ayrı bedel, ilgili Orman Bölge Müdürlüğü’nün özel bütçe hesabına talep sahibince yatırılacaktır. Gerçek kişilerde toplamda en fazla 50 hektar alanda, tüzel kişilere toplamda en fazla 300 hektar alanda izin verilebilecek olup bu alanların iki katından fazla alana başvuru yapılamayacaktır. Mantar Ve Tıbbi Aromatik Bitki Yetiştiriciliğinde 1 hektardan küçük alanlar, Orman Bitkisi Fidanlığı kurulmasında 3 hektardan küçük alanlar izne konu edilmeyecektir.”