Tarihi Kentler Birliği Kastamonu Bölge
Toplantısı, Kastamonu Belediyesinin ev sahipliğinde kentteki bir
otelde gerçekleştirildi. Toplantıda konuşan Tarihi Kentler Birliği Moderatörü
ve ÇEKÜL Vakfı Başkan Yardımcısı Mithat Kırayoğlu, Kastamonu’nun siluetini
bozacak yüksük ve büyük binalardan kaçınılmasını isteyerek, “Daha önce sadece
merkezi yönetimin ilgili kurumlarıyla tarih korumaya çalışıldı. Fakat Tarihi
Kentler Birliği kurulduktan sonra sivilleşmiş ve belediyelerin büyük
olanaklarından ve önemli kitlesel projeleriyle ülke çapında bir kalkınma,
koruma ve yaşatma seferberliği başlatıldı. Bunu bu yüzden çok önemsiyoruz.
Koruma, kamunun tek başına yapabileceği, yerel yönetimin kıt kaynaklarıyla
başarabileceği bir şey değil. Buna gönüllü olarak sivil toplumun katılması ve
özel sektörde sivil yatırımcıların teşvik edilmesiyle kentin imarında rol
almalarının sağlanması gerekmektedir. Bu bizim kamu yararına sivil ve özel
sektör işbirliği olarak tanımladığımız projenin ana hatlarıdır bunlar. Bu
projenin de burada uygulanması için çok emek verdik. Bazılarında başarılı olabildi
ama önemli olan bunun üzerinde durmak ve bu bütünlüğü sağlamak" dedi.
“Bir kentte kale düşerse kent düşer, çarşı düşerse hayat biter, mahalle biterse
muhabbet ve dayanışma sona erer” diyen Kırayoğlu,
“Kastamonu’da şimdiye kadar hep bunları yapmaya çalıştık. Geleneksel kültürün
yaşadığı mahallelerimizi, dokularımızı, konaklarımızı ve çarşılarımızı
koruyalım. Kalemizi koruyalım. Gerçekten muhteşem bir kale. Kastamonu’ya
çok yakışıyor. Kimlikli bir kentin başının tacıdır aslında kale. Siluette en
güzel yerdir kale. Ama bir başka mahareti daha vardır kalenin. Kaleye
çıktığınızda bütün kenti görürsünüz. Kastamonu’ya saat kulesinden
baktığınızda ve kaleden baktığınızda her tarafını görürsünüz. O yüzden bu büyük
kültür mirası olan kentte görülmesinde sakınca olabilecek şeyleri yapmayın.
Yani her kentin başına böyle bir iş gelmiştir. Ben Bursa’da yaşıyorum.
Osmanlı’nın başkenti, dünya kentidir. Şimdi kaleden baktığımızda eskisi gibi
görülmüyorsunuz, utanıyorsunuz, çünkü çok kötü şeyler yapıldı. O kentin tarihi,
kimliği ve silueti son dönemin kuşaklarının yaptığı çirkin ve ölçeksiz yüksek
yapılarla gölgelendi. Kastamonu’da da böyle bir tehlike olabilir ama
lütfen Kastamonulular yüksek ve büyük binalar yapmayın. Bu siluete gölge
düşürecek ve bu dokuyu zedeleyecek ve kapatacak şeylerin mümkünse tarihi
kentlerin uzağında yapılması lazım. Çağdaşlaşma, gelişme, insanlığın
ihtiyaçları, bunlara karşı değiliz tabii ki de ama asırlardır birikmiş ta
Paflagonya’dan bugüne buradaki kültür mirasının değeri hiçbir şey ile kıyaslanmayacak
kadar kıymetlidir ve bu sizin eserinizdir, sizin malınızdır. Bunu çok
önemsiyoruz. Böyle bir tehlike gördüğüm için söylemiyorum ama o kadar
olumsuzluklar yaşadık ki birçok kentte, burada Kastamonulu
hemşehrilerimizin bu hassasiyeti sürdüreceklerine inanıyorum. Bugünlere kadar
gösterdikleri çabalar için herkese teşekkürlerimizi sunuyoruz” diye konuştu.
“Gastronomi anlamında şehrin yol almasını arzuluyoruz”
Uzun zamandır Tarihi Kentler Birliği toplantısını yapmayı planladıklarını ve
pandemiden ötürü ertelediklerini söyleyen Kastamonu Belediye Başkanı
Op. Dr. Rahmi Galip Vidinlioğlu ise “Bugün itibariyle bölge toplantımızı
gerçekleştirdik. Toplantının verimli geçtiğini söyleyebilirim yol haritamızın
belli olması anlamında bizim için faydalı oldu. Hem Tarihi Kentler Birliğimiz
hem de ÇEKÜL Vakfımız bizlere her türlü desteği veriyorlar. Son 10-15 yılda
tarihi konaklara ve tarihi dokulara karşı çok daha hassas olmaya başladık. Bu
hassasiyet pandemi süreciyle birlikte bir kat daha arttı. Çünkü toprağın ne
kadar kıymetli olduğunu görmüş olduk. İnsanlar dışarıya çıkıp nefes
alabilecekleri birazcık yeşillik arıyorlar, birazcık ağaç gölgesi arıyorlar.
Toprağa ellerini sürmek istiyorlar. Çıplak ayaklarıyla toprağa basmak
istiyorlar. Pandemi süreci bunların hepsini bizlere ziyadesiyle öğretti. Bir
konağa girdiğinizde ferahladığınızı hissediyorsunuz. Nefes alan bir binada
sizde nefes aldığınızı hissediyorsunuz. Eski binaların özelliklerinde kışları
nispeten biraz daha ılık olur, yazları da serin olur. Binaların yapılış
şekilleri böyledir. Ecdadında ne kadar keyif sahibi olduğunu görmüş oluyoruz.
Bütün tarihi değerlere topyekun bakmamız lazım. Kastamonu özelinde de
böyle bir belediye olarak toplantıya ev sahipliği yapmaktan dolayı memnuniyet
duyduk. Bizim belediye olarak yol haritamızda önceliğimiz Kastamonu merkezde
sayıları çok fazla olan konaklarımız, tabii ki şehrin geneline de baktığımızda
eski bir sancak beyliği olması hasebiyle çok sayıda var olan yemeğimiz.
Bunların ortaya çıkması birde gastronomi anlamında şehrin yol almasını
arzuluyoruz” ifadelerini kullandı.
“Herkesi Kastamonu’yu görmeye bekliyoruz”
Kastamonu’nun, Tarihi Kentler Birliği açısından önemli bir şehir olduğuna
dikkat çeken Başkan Vidinlioğlu, “Buna öncülük eden bir şehir. Kastamonu merkeziyle
değil ilçeleriyle de Tarihi Kentler Birliğinin bir parçasıdır. Biz eski bir
sancak beyliğinin yerleşkesinde olduğumuz için Cumhuriyet kurulduğunda ilk 10
vilayet içerisinde iken bugün çok şükür kültürel ve ekonomik seviye olarak
neredeyse 50’li rakamlara gelmiş durumdayız. Tabii ki zamanla çok ciddi şekilde
göç vermişiz. Bu göçün neticesinde de şehir yeterince büyüyememiş. Bu
büyüyememenin iyi tarafları da var kötü tarafları da var. İyi tarafı fazla göç
verdiğimiz için şehirlerimizi de ilçelerimizi de çok fazla bozamamışız. Buralar
bakir kalmış. Özellikle toprağın ne kadar önemli olduğunu idrak ettiğimiz şu
dönemde iki katlı evini yıkıp ta 8 katlı apartman yaptıranların pişman
olduklarını birlikte görüyoruz. Bu yüzden bu tarz toplantılar bizler için
önemli. Önceden planlanmış bir toplantı olduğu için kışın başlangıcına denk
geldi. Kastamonu’nun o kadar çok gezilecek ve görülecek yeri var ki,
inşallah bahar ayında tekrar böyle bir toplantıya ev sahipliği yapmaktan dolayı
büyük mutluluk duyarız. Fakat böyle akşam başlayıp ertesi gün biten toplantı
şeklinde değil de Kastamonu’ya en az 3-4 gün ayırıp şehrin tarihi ve
kültürel yerlerini de dolaşmak lazım. Buraya gelen misafirlerimizin kafasında
birazcık daha Kastamonu netleşmiş olsun. Öyle zannediyorum ki Kastamonu önümüzdeki
günlerde de turizmde de adını çok sık söz ettiren kent olacaktır. Çünkü tarihi
ile doğasıyla Ilgaz’ıyla, Karadeniz’i ile Şeyh Şaban-ı Veli’siyle, kanyonlar
bölgesiyle turizmin bütün bileşenleri için her kim ne arıyorsa ona cevap
verebilecek niteliktedir. Herkesi Kastamonu’yu görmeye bekliyoruz”
şeklinde konuştu.
“İlimizdeki doğal ve kültürel mirasın çok büyük bir kısmı ayağa kaldırılmış”
Kastamonu Valisi Avni Çakır da Kastamonu’nun 2 binden fazla doğal ve
kültürel mirası bünyesinde barındıran bir il olduğunu belirterek, şöyle
konuştu:
“Bunu da 19 ilçesiyle oldukça geniş bir coğrafyada barındıran bir il. Bu
noktada Türkiye'de bu konudaki farkındalığın en önce oluştuğu illerden bir
tanesi olması da bizim en büyük avantajımız olmuş. Enis valimizin de yoğun bir
şekilde içerisinde olduğu bu süreçte yine Vakıflar Bölge Müdürlüğünün de
ilimizde olması çok büyük bir avantaj. Bunun yanı sıra Tarihi Kentler Birliği
ve Çekül Vakfının da kıymetli çalışmalarıyla ilimizdeki doğal ve kültürel
mirasın çok büyük bir kısmı ayağa kaldırılmış. Daha ayağa kaldırılmayı bekleyen
bölümünde olduğu şüphesiz. Bu tür çalışmalar yaparken sadece bir binayı imar
etmeniz bir anlam ifade etmiyor. Bulunduğu alanla, cadde sokakla beraber ortaya
çıkarmazsanız yani her alanda bir sağlıklaştırma yapmazsanız çok fazla anlam
ifade etmiyor. Bu tabi ciddi bir bütçe gerektiren bir yatırım. Esas bizim bence
üzerinde odaklanmamız gereken konulardan bir tanesi de yapılacak çalışmaların
finansmanı konusu. Bu konuda ÇEKÜL’e hem Tarihi Kentler Birliğine çok büyük
işler düşüyor.”
“Tarihi kültürel dokuların ortaya çıkması noktasında yoğun çalışmamız var”
Kastamonu’nun hem tarihi hem doğayı ikisini de bünyesinde yoğun bir şekilde
bulundurduğunu söyleyen Vali Çakır, “Bizde Valilik olarak özellikle kırsaldaki
doğal güzelliklerimizin tarihi dokumuzla doğal dokunun bütünleşmesi noktasında
gerekli alt yapı çalışmalarını büyük bir ciddiyetle ve büyük bir özenle yerine
getiriyoruz. Bu konuda işimiz zor. Çünkü Kastamonu olarak biz 10 bin
kilometrelik bir yol ağına sahibiz 1054 köyümüz 4 bine yakın birimimiz yerimiz
var. Bunun farkındayız ama bu konuda geçmişte yapılan güzel çalışmaları devam
ettirme iradesi bizde de var, bizde her yıl bunun üzerini koyuyoruz. Kastamonu sadece
kent merkezinin olduğu yerle Kastamonu olmamış 19 ilçesindeki
barındırdığı güzelliklerle Kastamonu olmuş. Bu tür alanlardaki tarihi
kültürel dokuların ortaya çıkması noktasında bizlerinde günümüzde yoğun
çalışması var” dedi.
Tarihi Kentler Birliği Bölge Toplantısı, diğer katılımcıların görüş ve
düşüncelerinin bildirmesiyle sona erdi. Toplantının ardından katılımcılara
şehrin tarihi ve kültürel yerleri gezdirildi.