Akıllara kazınan o efsane şu şekilde anlatılıyor;
“Kastamonu Tekfuru’nun kızı Moni, kaleyi kuşatan Türk askerlerinin komutanını, kalenin burçlarından görür görmez âşık olur.
Aşkını, komutana haber göndererek bildirir. Komutan da Moni’nin aşkına karşılık verir. Bunun üzerine, Moni, kalenin anahtarlarını, komutana verir. Günlerce süren kuşatmaya rağmen kalenin alınamaması ve ancak, sonunda Türk askerlerinin kale kapısından rahatça içeri girmeleri üzerine, Tekfur, araştırır ve kalenin anahtarının kızı tarafından, Türkler’e verildiğini öğrenir ve kızı Moni’yi, kale surlarından aşağıya attırır.
Sonrasında Türkler tarafından “Kastın neydi Moni’ye” şeklinde denmeye başlanır. Bu söz, zamanla, değişerek “Kastamonu” ya dönüşür.”