Bir kan damarının genellikle damar
sertliği ya da bir pıhtı dolayısıyla tıkanması damar tıkanıklığı olarak
adlandırılır. Tıkanıklığa neden olan pıhtı çoğunlukla damarlarda aterosklerotik
plaklara bağlı olarak daralan bölgelerde gelişmektedir.
Bacak damar tıkanıklığı İstanbul ve diğer illerimizde uygulanma sıklığı fazla olan tedavilerdendir. Bacak damar tıkanıklığı hastalığının tedavisinde doktorun uzmanlığı ve deneyimi çok önemlidir. Bacak damar tıkanıklığı ve köpük tedavisi İstanbul ilinde Macit Bitargil tarafından başarılı bir şekilde uygulanan tedavilerdendir. Siz de Macit Bitargil ile iletişime geçerek doğru teşhis, planlama ve tedavinin etkili sonuçlarından faydalanabilirsiniz.
Beyin ve kalp dışındaki vücudun diğer tüm organlarına kan akımının bozulmasına neden olan atardamar darlığı veya tıkanıklığı, periferik arter hastalığı olarak adlandırılır. Genellikle bacak damar tıkanıklığı olarak bilinen bu durum, damar duvarında aterosklerotik plak birikimi sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Bacak Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
İnsan vücuduna temiz kan taşıyan ana damar yani aort, göbek deliği hizasında ikiye ayrılmaktadır. Bu noktadan itibaren damarlar kendi tarafında bulunan organlarla bacağı beslemek için yollarına devam etmektedir. Aortun bu ayrımından sonraki herhangi bir bölgedeki atardamarlarda ortay gelen darlıklar bacak damar tıkanıklığı olarak adlandırılmaktadır.
Bacak Damar Tıkanıklığı Nedenleri Nelerdir?
Bacak damar tıkanıklıkları genellikle kalp damarlarında olduğu gibi damar sertliğine bağlı olarak gelişir. Şeker hastalığı, hipertansiyon, stres, hiperlipidemi (kan yağlarında yükselme, sigara içme ve şişmanlık gibi birçok faktöre bağlı olarak bacakları besleyen atardamarların iç yüzeyinde kireç ve yağ içerikli plaklar meydana gelir. Bu plaklar zaman içinde büyür, damarlarda kan akımını engelleyecek ya da tamamen durmasına neden olacak darlıklara yol açabilir.
Bunun yanı sıra kalpte ya da aort damarında bulunan trombüsler(pıhtılar) bulundukları yerden koparak bacak damarlarını tıkayabilir. Olduğu yerden kopan pıhtı ya da pıhtı parçası, kendi büyüklüğündeki damarda daha fazla ilerleyemeyeceği için çoğunlukla tam tıkanıklığa sebep olur. Bu tür durumlarda hastaların şikayetleri ani başlangıçlı olmakta, tedavi sürecinin acil bir şekilde tamamlanması gerekmektedir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Bacak damar tıkanıklığı durumunda ortaya çıkan ilk bulgular, yürümekle ya da eforla birlikte gelen bacak ağrısı olur. Pek çok hasta bu ağrıyı yanma ya da bıçak sağlanması tarzında olarak tarif ederler. Belirli mesafeleri yürümekle ortaya çıkan ağrılar dinlenmekle geriler. Bacak damarındaki darlık ne kadar ciddi boyuttaysa ağrı o kadar kısa sürede hissedilmeye başlar. Hastalığın ileri aşamalarında dinlenme halinde de ağrı görülmeye başlar.
Bunun yanı sıra hastaların en çok karşılaştığı şikayetlerin başında, bacaklarda soğuma ve solukluk gelir. Hastalar sıklıkla üşür ve kat kat çorap giyme ihtiyacı duyarlar. Hastalığın ilerleyen aşamalarında beslenme bozukluğuna bağlı olarak kıllarda azalma, ciltte kuruma ve çatlaklar ortaya çıkabilir. Dikkat edilmezse çok küçük travmalara bağlı olarak hatta kendiliğinden yaralar açılması gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Müdahalede geç kalınması durumunda hastalarda kangren ve çeşitli seviyelerden bacak kaybına neden olması olması klinik durumlar meydana gelebilir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Teşhisi ve Tedavisi
Hastalarla yapılan görüşme sırasında hastanın şikayetleri, mevcut hastalıkları ve genetik faktörleri değerlendirilir. Fiziki muayenede nabzın zayıflaması önemli bir bulgu olarak kabul edilir. Bacak damar tıkanıklığı sorunu olan hastalarda ABI-anklebrakial indeks yani koldaki tansiyonla bacak tansiyonu arasındaki oran azalmakta olup bu bulgu ileri tetiklere başvurmak için en önemli kriterlerden biri olarak kabul edilir.
İlk basamak görüntüleme yöntemi, renkli Doppler ultrasonografidir. Kesin sonuç vermese de damarlardaki akım dinamiklerini ve sorunlarını gösterir. Alanında uzman ve deneyimli isimler tarafından uygulandığında damar içindeki plakların da görülmesi mümkün olabilir.
Bacak damar tıkanıklığı sorunu yaşayan hastalarda altın standart tanı yöntemi, anjiyografi görüntüleme yöntemleri olarak kabul edilir. Bu kapsamda hastalara hem BT hem MR hem de klasik anjiyografi yöntemleri kullanılarak görüntüleme yapılabilir. Uygun bulunan hastalarda BT ve MR anjiyografi, daha az girişimsel olduğu için tercih edilebilir. Klasik anjiyografi yöntemiyle tanı koyulan seanslarda aynı zamanda balon ve sent gibi yöntemlerle tedavi uygulanması şansı da bulunur.
Bacak damar tıkanıklığı teşhisi koyulan hastalarda hangi tedavi yönteminin uygulanacağı hastanın yaşı, damardaki tıkanıklığın derecesi, hastalığın sosyal hayatı ve yürüme mesafesini nasıl etkilediği gibi etkenlere bağlı olarak belirlenir.
Bacak damar tıkanıklığı hastalığının tedavisi aşamasında öncelikle bu soruna neden olabilecek diğer hastalıklar kontrol altına alınmalıdır. Bunun yanı sıra hafif vakalarda yürüme egzersizleri, sigaranın bırakılması ve beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi gibi önlemler alınır. Bunların yeterli gelmediği durumlarda kan sulandırıcı ve damar genişletici ilaçların kullanılması fayda sağlayabilir.
Daha ciddi vakalarda ise anjiyografi bazı yöntemlerle cerrahi prosedürlere başvurulabilir. Hangi yöntemin uygun olduğu kararı verilirken hastalığın hangi damarda olduğu, ne kadarlık bir alan üzerinde etkili olduğu ve oluşturduğu darlığın derecesi gibi kriterler göz önünde bulundurulur. Ayrıca hastanın yaşı ve altta yatan hastalıklar gibi kriterler de değerlendirilmelidir.