KÖY-KOOP Genel Kurulunda konuşan OR-KOOP Genel Müdürü
Erdem Kaplan, kooperatifçilik kanununda 2021 yılında yapılan değişiklikler
sonrası çeşitli yönetmelikler yayınlandığı ifade ederek; “Bu yönetmelik
içerisinde doğrudan kooperatiflerimizi ilgilendiren hususlarda KOOPBIS denen
yani kooperatiflerin verilerinin dijital ortama aktarılması konusuydu. Kanunda
bir yıllık süre verilmesine karşılık maalesef Ticaret Bakanlığı Kooperatifler
Genel Müdürlüğü bu sistemi henüz açamadı. Bizim bağlı olduğumuz Tarım ve Orman
Bakanlığı da sistemin açılmasını henüz sağlayamadı. Sistem açıldıktan sonra
altı aylık süre verilecekti bize hem birliklerimiz hem kooperatiflerimiz
doğrudan girecekti. Bu KOOPBIS sisteminde kooperatiflerimizin yönetim kurulları
doğrudan sorumlu. Bu çok önemli. Sistem açıldığında zaten bölge birliklerimiz
olsun, kooperatiflerimiz olsun, bunların her bölgede, her kooperatifte bir
KOOPBIS yetkilisi olması gerekiyor. Bununla ilgili biz Ticaret Bakanlığı’ndan
merkez birliğimizdeki üç elemana eğitim aldırdık. Eğer sistem açıldıktan sonra
bölgeler bazında her bölgeden yeterli miktarda arkadaşı çağırarak bu KOOPBIS’in
işleyişini, girişinin yapılması konusunda kısa süreli eğitimle bu sisteme
geçmeye çalışacağız. Bundan sonraki genel kurullarda hazırım cetvelleri bile bu
sistemden alınacak. Bu sistem mutlaka bakanlığa bağlı olacak. Bir diğer konu
eğitim yönetmeliği yayınlandı. Eğitim yönetmenliğinde belli kısıtlar var.
Kooperatif yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçildikten sonra dokuz ay
içerisinde eğitim almasını öngörüyor. Çoğu kooperatifimiz girmiyor ama bizim
burada hedefimiz kooperatif temsilcilerimize, yöneticilerimize bu eğitimin
uygulama ayağını mutlaka vermek istiyoruz. Çünkü kooperatif yönetim denetim
kurulları değişen yeni kanun ve yönetmeliklerle hukuki yönden önemli cezai ve
mali sorumlulukları var. Zaman zaman bize de intikal ediyor. Mahkemelere
düşüyor veya müfettiş raporlarıyla tazminat veya hapis cezasına varıncaya kadar
farklı şeyler var. Biz bölgesel olarak bu eğitimleri yapmak istiyoruz. Bu
konuda bakanlıktan yetki aldık. Bu yetkiye dayanarak eğitimlere başladık. Şu
ana kadar Sinop’ta iki seri olarak yaptık. Bu serilerde de 365 kişi sertifika
almaya hak kazandı. Önümüzdeki yıldan itibaren yapılacak seçimlerde mutlaka bu
eğitimin alınması zorunlu kılınıyor. Bir diğer konu ana sözleşmelerin kanun
çıktıktan sonra 2021’de üç yıl içinde intibak sözleşmesi yapılması gerekiyordu.
Maalesef intibak sözleşmelerini ne Tarım Bakanlığı ne Ticaret Bakanlığı’ndan
bugüne kadar alamadık. Ormancılıkta da biliyorsunuz bu yılbaşında Türkiye Büyük
Millet Meclisi’nde verilen bir kanunla bizim ormancılık işi yapan
kooperatiflerimizin ana maddesi olan 34’üncü maddede önemli değişiklikler
yapıldı. Bununla ilgili daha önce biz Orman Genel Müdürlüğü’yle bu konuda
teklifler konusunda görüşmüştük. Hatta bazı konularda taslak üzerinde mutabakat
sağlamıştık ama bu yılbaşında şubat ayında meclise gelen kanun teklifinde
maalesef çoğu hususun değiştirildiğini, hatta Türkiye Büyük Millet Meclisi
Tarım komisyonundaki çalışmalara katıldık, orada milletvekillerine bunu
detaylıca anlatmamıza rağmen maalesef teklifin son şeklinin bu olduğunu, orada
herhangi bir değişikliğe gidilmeyeceğini belirtildi. Kooperatiflerimizin
haklarıyla ilgili önemli sorunlar var. Yeni getirilen sistemde
kooperatiflerimizin gelirinin çok düşük olduğunu anlatmamıza rağmen maalesef
bunu meclisteki komisyonda madde değişikliğine maalesef sokulamadı. Diğer konu
sigorta primi. Sürdürülebilir istihdam, köyden kente, göçlerin önlenmesi ve
orman işçiliğindeki yaşlı işçilerin yerine genç işçilerin alınmasında önemli
bir kaldıraçtır bu ama getirilen teklif maalesef bu konuda çok zorlayıcı. Bu
sene çalıştığımız ormancılık işlerinde eğer 34’üncü madde gereği yüzde 25 hak
ediyorsak, bu yüzde 25’i alabileceğiz. Orman köylerinin kalkındırılması ve
desteklenmesi hakkında bir madde var. Bu da orman ürünleri satış gelirinden
üretim giderleri düştükten sonra kalanın yüzde 10’una kadarı ormancılık
faaliyetlerinde çalışan köylülere yüzde 10 olarak verilmesi. Bu şu anda muğlak.
Bunun da yönetmeliği çıkacak. Bu konuda da görüşüyorum Orman Genel
Müdürlüğü’yle. Bir de erken üretim prim süresi biliyorsunuz, mayıs sonuna
uzatıldı. Bazı bölgelerde işitiyorum, greyderin, yolların yağışlar olması
nedeniyle bunun da yetmeyeceğini, mümkün olduğu kadar mayıs sonuna kadar depoya
getirebildiklerinizi getirin, primden istifade edelim” diye konuştu.