Bu kapsamda
Merkez Bankası (TCMB), bankalara yeni dövizden dönüşüm hedefleri ve tahvil
yükümlülükleri getirdi. Bankacılar, son düzenlemelerin mevduat faizinde artış
getirebileceğine işaret ederken, Merkez Bankası, liralaşma stratejisi
çerçevesinde bankalar için önümüzdeki altı ay için geçerli olacak yeni dövizden
TL’ye dönüşüm hedefleri ve tahvil yükümlülükleri belirledi. TCMB, son
kararlarıyla bankaları her ay milyarlarca dolar eş değeri döviz cinsi
mevduatı TL’ye çevirmeye zorlarken, bankalar hedefleri tutturamazlarsa Hazine
tahvilleri başta olmak üzere yeni yükümlülüklerle karşı karşıya kalacaklar.
MEVDUAT FAİZİNDE ARTIŞ OLACAK MI?
Bankalara en az
yüzde 60 ‘TL’ cinsi mevduat hedefi getiren TCMB, bu hedefin altında kalan
bankalar için maliyetleri artıran düzenleme değişiklikleri yaparken, bankacılar
bu hedefe ulaşmak isteyen bankaların TL mevduat ve KKM hesaplara verdikleri
faizi yükselteceğini tahmin ediyorlar.
Şu anda
bankaların yüksek hacimli TL mevduata verdiği faiz yüzde 30’u aşarken, yeni düzenlemeler
her ay dövizden TL’ye mevduat geçişi gerektirdiği için mevduat faizlerinde yeni
yükselişler de kaçınılmaz görünüyor. Benzer artışlar KKM’de de bekleniyor.
DÜZENLEMENİN İÇERİĞİ
Merkez Bankası,
Resmi Gazete’de zorunlu karşılık ve menkul kıymet tesisine ilişkin tebliğlerde
değişiklik yaparken ayrıca bankalara yazı ile iki talimat da gönderdi. Buna
göre daha önce TL mevduat payı yüzde 50 altında kalırsa 7 puan ek menkul
kıymet, yani devlet tahvili tesis etmek zorunda olan bankalar artık yüzde 60 altında
kalınca 7 puan ek menkul kıymet tesisinde bulunacak.
Ayrıca bankalar,
nisan sonundan eylül sonuna kadar, döviz mevduattan TL mevduata dönüşümü
belirli oranda sağlayamamaları halinde ek menkul kıymet tutacaklar. Buna göre
bankalar, 28 Nisan’dan 29 Eylül’e TL’ye dönüşüm oranı aylık yüzde 5’in altında
kalırsa eksik kalan tutar kadar menkul kıymet ayıracak. Böylece 31 Mart’tan 27
Haziran’a kadar TL’ye dönüşüm oranı yüzde 15’in altında kalan bankalar 5 puan
ek menkul kıymet tesisi yapacak.
Ayrıca 27 Haziran’dan
29 Eylül’e TL’ye dönüşüm oranı aylık yüzde 3’ün altında kalırsa eksik kalan
tutar kadar menkul kıymet ayrılacak. Böylece 31 Mart’tan 29 Eylül’e kadar TL’ye
dönüşüm oranı yüzde 24’ün altında kalan bankalar, 5 puan ek menkul kıymet
tesisi yapacak.
Kredilere ilişkin
değişikliklerde ise 29 Aralık’tan itibaren kullandırılan kredilerin ikinci
kademede yer alanları için yüzde 90 yerine yüzde 150 menkul kıymet ayrılacak.
Böylece referans orandan belirli bir oranda yüksek faiz oranı bulunan ihtiyaç
kredilerinde menkul kıymet tesisi oranı yüzde 90’dan yüzde 150’ye yükselecek.
TL mevduatın
toplam mevduat içindeki paylardan düşük olanı yüzde 60’ın altında kalan
bankalar için 28 Nisan’dan itibaren ilave 5 puan yabancı para zorunlu karşılık
oranı da uygulayacak.
TCMB ayrıca
teminat sisteminde bankaları uzun vadeli sabit kuponlu Hazine tahvili tutmaya
daha da teşvik edecek değişikliğe gitti. TCMB bankalara dün gönderdiği yazıda
daha önce TÜFE’ye endeksli tahviller için yüzde 70 olan iskonto oranını yüzde
80’e yükseltti. (Haber Merkezi)