KÜ’de “Dünden Bugüne Kastamonulu Kadın” konulu panel

Kastamonu Üniversitesi’nde İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih bölümü tarafından “Dünden Bugüne Kastamonulu Kadın “konulu panel 26 Nisan 2023 tarihinde online gerçekleşti. Youtube üzerinden gerçekleşen paneli çok sayıda izleyici canlı yayında takip etti.

Panelin açılış konuşmasından sonra moderatörlüğünü Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Şerif Demir’in yaptığı konuşmada, Tarihi bağlamda Kastamonulu kadınların şehre verdiği katkıları ele alınacağını ifade ederek kadınların sadece bir gün değil her gün hatırlanması gerektiğini vurguladı.  Kadınlara verilen değerin toplumun kalitesini ve gelişmişlik düzeyinin belirten bir unsur olduğunu dile getiren Demir, kadınlara son yıllarda hak ettiği değerin verilmemesinden dolayı duyduğu üzüntüyü ifade etti.

Demir’in açılış konuşmasından sonra söz alan Prof. Dr. Cevdet Yakupoğlu, Selçuklu ve Beylikler döneminde Kastamonu’da yaşayan kadınların sosyal yaşamda ve hayır işlerindeki rolü hakkında sunumunu gerçekleştirdi. Yakupoğlu, Kastamonu’ya ismini veren efsane hakkında bilgi vererek şehrinin korumasında rol alan kadının bu mücadelesi ve sonrasındaki devletleşme sürecinde ise kadınların statüsünü dinleyenlere aktardı. Selçuklu döneminde kadınların sosyal hayatta oldukça görünür olduğundan bahseden Yakupoğlu, savaş döneminde erkekler kadar etkin rol üstlendiğini vurgulamıştır. Candaroğulları Beyliği döneminde önemli bir rolü olan Sultan Hatunun gerçekleştirdiği vakıf işleri ve Candaroğulları’nda evlilik yoluyla diğer beylikler kurulan ilişkiler konusunda bilgi verdi. Beylik döneminde yönetici eşlerinin sahip olduğu isimleri aktaran Yakupoğlu, kadınlara zaman zaman erkek isimlerinin verildiği bu durumun beylik dönemlerinde de kadın erkeklerin eşit olduğunu vurguladı.

Panelin ikinci bölümünde İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz Millî Mücadele döneminde Kastamonulu kadınlar isimli sunumunu gerçekleştirdi. Milli mücadele dönemi öncesi ve sonrasında Kastamonu’da okullaşma, cephede ve cephe gerisinde kadınların rolü üzerine bilgi veren Yılmaz, Atatürk’ün Türk Kadını hakkında söyledikleri sözler ile Kastamonulu Kadınların tarih sahnesindeki öneminin altını çizdi. Kastamonu kadınlarının cemiyet hayatında aktif bir şekilde yer aldığını belirten Yılmaz, 10 Aralık 1919 tarihinde gerçekleşen kadın mitingin Türk tarihinde bir ilk ve önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı. 1920 -1922 yıllarında Kurtuluş Savaşı’nda lojistik destek konusunda İstiklal yolu ve Türk kadının rolüne değinen Yılmaz, Şehit Şerife Bacı başta olmak üzere destek veren tüm kadın kahramanları andı. Kurtuluş Savaşı sonrasında seçme seçilme hakkını elde eden kadınların Kastamonu siyaset hayatında da etkin olduğunu söyleyen Yılmaz, 1950 yıllarından sonra siyaset sahnesinden yavaş yavaş çekildiğini dile getirdi.

Panelin son bölümünde söz alan Üniversite Kadın ve Aile Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Çiğdem Gülmez ise “Günümüzde Kastamonulu Kadın” isimli sunumunu gerçekleştirdi. Günümüzde kadının rolünün daha iyi anlaşılması için daha fazla bilimsel çalışma yapılması gerektiğini vurgulayan Gülmez, kadının statüsünün geliştirilmesi için her tülü desteğin verilmesi gerektiğini söyledi. Ataerkil sistemin kadının toplumsal statünün belirlenmesinde hala çok belirleyici olduğunu, gelişen toplumlarda ise kadının statüsünü belirleyen şeyin cinsiyetinden bağımsız başarıları olduğunu belirten Gülmez, kadının Türkiye’de kanun önünde eşit olmasına rağmen sosyal ve kültürel olarak daha düşük statüde değerlendirildiğini vurguladı. Kastamonu nüfusunun yüzde 50.1’inin kadın olduğunu, kadınların eğitimin her kademesinde, benzer biçimde istihdam ve siyasette geride olduğunun altını çizdi. Ayrıca Kastamonu’da tarım alanında çalışanların yarısının kadın olduğunu, ancak görünmeyen aile işçisi olarak çalıştığını ve sosyal güvenceden mahrum olduklarını vurguladı.

Gülmez, Kastamonu’nun genç nesil kadınlarının eğitim ve istihdam alanlarında daha aktif olduğunu, girişimci olduklarını ve büyük başarılara imza attıklarını belirtti. Gülmez, Kastamonu kadınlarına hayran olduğunu bildirerek kadının emekle üreterek kendini var ettiğini söyleyerek konuşmasını sonlandırdı.